Thể loại game nhập vai (RPG) nổi tiếng với chiều sâu về cốt truyện, độ phong phú trong lựa chọn phong cách chơi và khả năng tùy biến nhân vật. Mặc dù thể loại này có nhiều cơ chế quen thuộc thường xuyên được bắt gặp, vẫn có một số tính năng xứng đáng nhận được nhiều sự chú ý hơn từ các nhà phát triển. Cụ thể, người chơi nên được tiếp cận với các tùy chọn cho phép họ hành động theo ý muốn, dù là tốt hay xấu. Điều này không có nghĩa là bạn nên bị ngăn cản thực hiện các hành động nhất định hoặc chơi theo một cách cụ thể, mà một game RPG chất lượng cần phải khiến bạn cảm nhận điều gì đó và rằng các quyết định/hành động của bạn có trọng lượng, tạo ra những trải nghiệm đáng nhớ và có chiều sâu.
5. Hệ thống Tinh thần/Sự tỉnh táo (Morale/Sanity)
Ngay cả những nhà thám hiểm chai sạn nhất cũng cần được nghỉ ngơi
Một số game kinh dị tích hợp cơ chế quản lý sự tỉnh táo (sanity), khiến nhân vật của bạn trở nên yếu hơn, gặp ảo giác, hoặc thậm chí tử vong nếu mức độ tỉnh táo quá thấp. Mặc dù các tính năng sinh tồn như thể lực, đói bụng, v.v., có thể gây tranh cãi trong game RPG, việc theo dõi mức độ tỉnh thần hoặc sự tỉnh táo của nhân vật chính, hay thậm chí các thành viên trong nhóm, có thể thêm một lớp phức tạp khác vào các quyết định của bạn.
Giao diện thanh Stress và trạng thái tâm lý nhân vật trong game Darkest Dungeon
Nguồn: Steam
Những game RPG hay nhất thường là nơi các thành viên trong nhóm của bạn đặt câu hỏi, nếu không muốn nói là công khai thách thức, các quyết định bạn đưa ra. Nếu một thành viên trong nhóm là người chính trực, nhưng bạn lại thực hiện một hành động kinh tởm, thì việc điều đó ảnh hưởng xấu đến trạng thái tinh thần của họ dường như là điều tự nhiên, phải không? Điều này có thể biểu hiện bằng việc họ yếu hơn trong các trận chiến sắp tới, đặt câu hỏi về lòng trung thành với bạn, hoặc thậm chí rời đi nếu hành động của bạn đủ khiến họ ghê tởm.
Điều tương tự cũng áp dụng cho nhân vật chính. Darkest Dungeon có một cơ chế tuyệt vời gọi là Stress (căng thẳng) tích lũy khi bạn khám phá các hầm ngục. Nếu bạn bỏ bê việc điều trị nó, điều đó có thể đồng nghĩa với sự kết thúc cho bạn và đồng đội của bạn.
Top game RPG có hệ thống tinh thần/sự tỉnh táo (hoặc tương tự)
- Darkest Dungeon
- Shadow Hearts
- World of Horror
- Baldur’s Gate 3
- Crusader Kings III
4. Chết Vĩnh Viễn (Permadeath)
Những sai lầm của bạn cần phải có hậu quả
Permadeath không phải là cơ chế mà mọi game RPG đều có thể sử dụng hiệu quả, nhưng các game RPG chiến thuật (Strategy RPG) thường được hưởng lợi từ nó. Một trò chơi đạt đến đỉnh cao khi có những rủi ro thực sự liên quan đến một trận đấu hoặc một trận chiến quy mô lớn. Trong các trò chơi có permadeath, việc một nhân vật bạn thực sự yêu thích qua đời là điều cực kỳ đau lòng, đặc biệt là trong các trò chơi như Fire Emblem, nơi mỗi nhân vật đều có một câu nói cuối cùng trước khi biến mất vĩnh viễn. Tuy nhiên, tác động đó chính là điều mà một trò chơi xuất sắc mang lại: nó khơi gợi cảm xúc từ bạn.
Trận chiến căng thẳng với cơ chế permadeath trong Fire Emblem Engage, nhấn mạnh hậu quả của từng quyết định
Nguồn: Nintendo
Dù vậy, cần có sự cân bằng khi các nhân vật chết vĩnh viễn. Hầu hết các trò chơi có tính năng này đều cung cấp một độ khó dễ hơn, nơi đồng đội không chết vĩnh viễn, và điều đó chắc chắn là tốt để không cấm cản người chơi. Tôi nghĩ tất cả chúng ta đều từng là nạn nhân của kẻ thù tấn công với tỷ lệ chí mạng 1% hoặc một thành viên trong nhóm trượt 99% cơ hội đánh trúng và tử vong. Mặc dù vậy, những lần chơi đáng nhớ nhất của tôi trong bất kỳ bản Fire Emblem hay XCOM nào đều là những lần tôi chỉ vừa đủ vượt qua, và tôi chắc rằng những người khác cũng hiểu chính xác ý tôi là gì.
Top game RPG có tính năng chết vĩnh viễn
- Loạt game Fire Emblem
- Loạt game XCOM
- Loạt game Final Fantasy Tactics
- Tactics Ogre: Reborn
- Loạt game Valkyria Chronicles
3. Khả năng Tấn Công Mọi NPC Bạn Gặp
Không ai được an toàn
Mặc dù ngày càng trở nên phổ biến, các game RPG thế giới mở nên cung cấp cho bạn tùy chọn tấn công bất kỳ NPC nào trong game (với một số ngoại lệ, như trẻ em). Điều này cũng mở rộng đến việc giết họ, điều này có thể ảnh hưởng xấu đến các nhiệm vụ phụ hoặc thậm chí các nhiệm vụ cốt truyện chính. Đương nhiên, một cơ chế như vậy cần có giới hạn trong trường hợp người chơi giết một NPC quan trọng cho cốt truyện, tương tự như cách Grand Theft Auto thực hiện, nhưng ngoài điều đó ra, càng nhiều tự do càng tốt.
Người chơi tự do tương tác và tấn công NPC trong game nhập vai thế giới mở The Outer Worlds
Nguồn: Obsidian Entertainment
Điều đó không có nghĩa là một trò chơi cần phải quá trừng phạt khi tấn công NPC. Phải thừa nhận rằng, việc tấn công ai đó, đánh họ bất tỉnh, rồi thấy họ bật dậy vài giây sau như không có chuyện gì xảy ra có thể khá buồn cười. Một trong những cách triển khai hệ thống này mà tôi yêu thích là Radiata Stories, một trò chơi mà bạn có thể đá bất kỳ nhân vật nào bạn gặp và nếu bạn làm phiền họ quá nhiều, họ sẽ bắt đầu chiến đấu với bạn. Bạn không bị khóa bất kỳ điều gì vĩnh viễn khi chiến đấu với các NPC này, và thật thú vị khi xem họ phản ứng.
Top game RPG cho phép bạn tấn công bất kỳ ai
- Divinity Original Sin 2
- Baldur’s Gate 3
- Loạt game Fallout
- Loạt game Elder Scrolls
- Loạt game Souls
2. Hệ Thống Nghề Nghiệp (Job System)
Phối hợp đa dạng để gần như vô hạn khả năng chơi lại
Một trong những phẩm chất tuyệt vời nhất mà bất kỳ game RPG nào cũng có thể sở hữu là mức độ tùy biến sâu sắc. Điều này không chỉ áp dụng cho ngoại hình nhân vật/nhóm của bạn, mà còn cả khả năng và cách họ tương tác với nhau. Nhiều game RPG cung cấp chiều sâu này thông qua một hệ thống nghề nghiệp (job system), đây thường là một lộ trình phát triển nhân vật, nơi họ có thể học các khả năng và kỹ năng bị động nhất định mà họ giữ lại, ngay cả khi họ thay đổi nghề nghiệp. Như bạn có thể tưởng tượng, điều này mang lại một lượng linh hoạt đáng kinh ngạc về cách một nhân vật được chơi.
Hệ thống Job linh hoạt cho phép tùy biến nhân vật sâu sắc trong Bravely Default
Nguồn: Square Enix
Có lẽ trong một lần chơi, bạn muốn tạo phiên bản Paladin của riêng mình, vì vậy bạn kết hợp khả năng của một lớp nhân vật hồi máu với sự kiên cường và áo giáp nặng của một Hiệp sĩ. Trong khi đó, ở lần chơi tiếp theo, bạn tạo ra một tên trộm ma thuật có thể tạo ảo ảnh và sở hữu khả năng di chuyển vô song. Những lần chơi này cuối cùng có các vòng lặp gameplay khác biệt đáng kể, chưa kể rằng chiến đấu và các nhiệm vụ có thể được xử lý theo những cách hoàn toàn tương phản.
Top game RPG có hệ thống nghề nghiệp
- Loạt game Final Fantasy Tactics
- Tactics Ogre: Reborn
- Loạt game Bravely Default
- Octopath Traveler
- Loạt game Fire Emblem (sau bản Awakening)
1. Tử Vong Khi MP Về 0
Làm thế nào để hoạt động được khi không còn năng lượng tinh thần?
Nhiều game RPG có một tài nguyên bên cạnh máu của nhân vật để sử dụng các khả năng, thường được gọi là Điểm Tinh Thần (Mental Points) hoặc MP. Khái niệm là phép thuật càng mạnh, áp lực mà nó gây ra cho người sử dụng càng lớn, do đó tốn nhiều MP hơn. Vậy, nếu một khả năng rút cạn sức bền tinh thần của ai đó, tại sao họ không mất ý thức hoặc chết khi MP về 0? Điều này có lý về mặt logic, và nó sẽ tạo thêm một lớp kế hoạch cho người chơi.
Minh họa tác động của cơ chế chết khi MP về 0 trong game nhập vai Star Ocean: Till the End of Time
Nguồn: Square Enix
Chẳng hạn, nó có thể trừng phạt những người lạm dụng phép thuật hoặc không theo dõi chặt chẽ lượng MP của mình. Hơn nữa, một số kẻ thù có thể gây sát thương MP, điều này sẽ rất tai hại cho các nhân vật có lượng MP tối đa thấp và các pháp sư không quản lý MP hiệu quả. Điểm yếu này cũng có thể áp dụng cho đối thủ, dẫn đến việc người chơi phát triển các chiến lược sáng tạo để đối phó với một số loại kẻ thù và thậm chí cả trùm, miễn là họ có khả năng gây sát thương MP đáng kể. Mặc dù gây tranh cãi, Star Ocean: Till the End of Time đã có cơ chế tử vong khi MP hết và tôi nghĩ trò chơi trở nên hay hơn rất nhiều nhờ nó.
Top game RPG có cơ chế tử vong/bất tỉnh khi MP về 0
- Star Ocean: Till the End of Time
- Loạt game RPG Maker
Mỗi lần chơi nên là một kỷ niệm đáng nhớ
Những trò chơi hay nhất là những trò để lại ấn tượng sâu sắc trong chúng ta rất lâu sau khi cuộc phiêu lưu kết thúc. Mặc dù không phải mọi trò chơi trong thể loại RPG đều cần phải có những tính năng được liệt kê ở trên, nhưng những cơ chế đó thực sự khiến bạn phải suy nghĩ kỹ về các quyết định mình đưa ra trong mỗi lần chơi. Bạn sẽ luôn nhớ hành trình của một game RPG hay, nhưng một game tuyệt vời sẽ khiến bạn nhớ cảm giác của mình khi trải nghiệm nó.
